ZEBBUG PARISH
HOME BULLETIN EVENTS HISTORY MEDIA CONTACT ENTITIES
 
Mons. Luigi Vella Arċipriet Emeritus
Żebbuġ 1930-2014
Kitba ta' Dun Gorg Vella
  Mons. Luigi Vella twieled fil-parroċċa tal-Qalb ta’ Ġesu`, fil-Fontana. Ta’ ħames snin beda l-Iskola Primarja tal-Gvern fir-Rabat. Fis-sena 1937 iz-ziju Dun Franġisk Mercieca, wara 20 sena servizz fil-parroċċa mal-ewwel kappillan Dun Ġużepp Hili, sar kappillan tal-parroċċa tal-Għasri. Luigi mar miegħu f’din il-parroċċa u kompla l-iskola f’dan ir-raħal. Sena wara, jiġifieri fis-sena 1938, Dun Franġisk ġie msejjaħ sabiex imur kappillan fil-parroċċa taż-Żebbuġ u Luigi mar miegħu u kompla l-iskola primarja f’dak ir-raħal. Meta spiċċa l-iskola primarja beda l-iskola sekondarja fis-seminarju minuri. Luigi mqanqal mill-eżempji sbieħ ta’ zijuh il- Kappillan Dun Franġisk ħass issejħa li kien qed jagħmillu l-Mulej biex ikompli l-istudju tiegħu ħalli jsir saċerdot. Wara li spiċċa s-sitt snin tal-iskola sekondarja, għadda sabiex jibda l-kors ta’ seba’ snin tassaċerdozju. Waslet is-sena 1955 u Luigi sar saċerdot. Mons. Isqof Pace ordnah saċerdot flimkien ma’ sħabu.

Dun Alwiġ, saċerdot ġdid, iddedika l-ħajja tiegħu saċerdotali jgħin kemm jista’ jkun lil zijuh Dun Franġisk Mercieca. Dakinhar il-parroċċa kienet nieqsa minn saċerdoti u għalhekk iktar kienet importanti l-ħidma pastorali f’din il-parroċċa. Intefa’ b’ruħu u b’ġismu fil-ħidma għall-ġid tal-komunita` parrokkjali. Mimli enerġija u entużjażmu għallglorja t’Alla, ħadem sabiex il-poplu t’Alla jkun moqdi f’dak kollu li kien meħtieġ għall-ħajja spiritwali u morali. Il-Mulej kien qiegħed isejjaħlu għal iktar ħidma f’din il-parroċċa, wara disa’ snin viċi-Parrokku jagħti s-sehem kollu tiegħu f’ħidma pastorali. Il-Kappillan Dun Franġisk kien qed iħoss li sejjer lura fis-saħħa fiżika tiegħu u għalhekk talab lil Mons. Isqof biex jagħmillu kuġitur ħalli jerfa’ r-responsabilta` fil-ħidma parrokkjali. Mons. Isqof Ġużeppi Pace ħatar lil Dun Alwiġ wara li għamel eżami bħala kuġitur sabiex imexxi l-parroċċa. Ġara iżda li fis-27 ta’ Novembru, 1964, meta Dun Franġisk kien ir-Rabat, ħassu ħażin u l-Mulej sejjaħlu għall-ħajja ta’ dejjem. Wara din il-ġrajja ta’ niket Mons. Isqof għażel lil Dun Alwiġ sabiex ikun is-suċċessur ta’ zijuh u hekk ikun it-tieni Arċipriet tal-parroċċa taż-Żebbuġ. Il-ġurnata tat-8 ta’ Diċembru kienet festa solenni tal-Immakulata Kunċizzjoni u l-ġurnata uffiċjali tal-bidu tal-ħidma tiegħu, ħidma li kellha tieħu madwar 32 sena bħala mexxej spiritwali ta’ din il-komunita`, taħt il-ħarsien tal-Verġni Marija Assunta Inkurunata. L-Arċipriet Vella beda l-ħidma tiegħu bil-kooperazzjoni tal-poplu. Niftakru li f’dawk is-snin kien qiegħed isir il-Konċilju Vatikan II. L-Arċipriet kellu jkompli l-ħidma tiegħu għad-diversi opri li kellhom isiru għall-ġid tal-komunita` parrokkjali.

Kappella għaċ-Ċimiterju u opri ewlenija
L-ewwel opra kellha tkun il-kappella ġdida taċ-ċimiterju tal-parroċċa. Mons. Isqof Pace irrakkomandalu li l-ewwel opra li jagħmel kellu tkun il-kappella. L-Ewwel Ġebla għal din il-kappella tbierket u tqegħdet fil-festa tal-Tlugħ fis-sema tal-Madonna, fis-sena 1965. Din tlestiet sena wara u fl-1 ta’ Novembru tas-sena 1966 l-istess Mons. Isqof bierek u kkonsagra din il-kappella li ġiet iddedikata lill-Madonna Sultana tal-Erwieħ tal-Purgatorju. Fl-istess żmien bdiet l-iskultura tal-koppla u tas-saqaf tal-Knisja. L-iskultur kien is-Sur Karmnu Cini, iben il-parroċċa.

L-Arċipriet ried iqajjem id-devozzjoni lejn il-Passjoni u l-Mewt ta’ Ġesu’ u talab lill-Isqof Pace ħalli jagħtih ilpermess li jorganizza l-purċissjoni tal-passjoni fil-festa tal-Ġimgħa l-Kbira (li kienet issir qabel għal xi snin u kienet inqatgħet u diversi statwi kienu spiċċaw). L-Arċipriet għalhekk beda din il-Purċissjoni fis-sena 1966 bl-istatwi li kien fadal. Il-poplu ħa pjaċir b’din il-purċissjoni li fi ftit żmien inqalgħu diversi benefatturi biex jagħmlu l-istatwi li kien jonqos. Dawn saru mill-istatwarju Għawdxi l-Kom. Agostino Camilleri (li kien għamel ukoll l-istatwi ta’ qabel). Fis-sena 1967 l-istatwi kollha tlestew u matul l-istess sena, fil-purċissjoni kien hemm l-istatwi l-ġodda. Matul is-sena l-benefatturi tħajru biex jagħmlu l-istatwa taċ-Ċena ta’ Ġesu`. L-Arċipriet ordnaha għand l-istess statwarju u f’sena għamilha. Dawn l-istatwi kollha kienu bl-ilbies tal-bellus u wara 28 sena dan l-ilbies inbidel f’ilbies tan-newl. Mela fis-sena 1968 din l-istatwa taċ-Ċena tbierket minn Mons. Nikol Cauchi. L-istatwi l-oħra kienu tbierku mill-predeċessur tiegħu Mons. Pace. L-Arċipriet Vella kien il-promotur ta’ din il-purċissjoni li baqgħet issir sa llum.

L-Arċipriet ukoll ried li l-parroċċa jkollha ċentru parrokkjali biex ikun ċentru ta’ tagħlim u formazzjoni għal kull kategorija tal-poplu. Kien diġa` ħaseb biex dan jinbena ħdejn id-dar tal-Arċipriet. Iżda fis-sena 1967, ġara inċident ikrah meta fid-dar li kienet isservi bħala ċentru, kien hemm in-nar għall-festa titulari u dan sploda. Parti minn din id-dar iġġarrfet. Għalhekk ġie deċiż li ċ-Ċentru Parrokkjali ġdid jinbena f’dan il-post. Il-poplu kollu ħadem kemm seta’ b’tant ħeġġa u b’dedikazzjoni biex jinbena matul is-sena u f’Awwissu 1968 l-Isqof Cauchi bierku u fetħu uffiċjalment sabiex jerġa’ jaqdi l-missjoni tiegħu.

Pavaljun ġdid għall-Assunta
L-Arċipriet Vella kellu x-xewqa li jżejjen l-istatwa sabiħa u devota ta’ Santa Marija b’pavaljun sabiħ għall-ġranet tal-festa. Fis-sena 1969 ġie nkarigat Mons. Mikelangelo Apap mix-Xagħra għal din l-opra. Toni Mallia li kien is-sagristan ġie nkarigat biex jaħdem il-kuruna u din ġiet indurata bid-deheb f’Malta. Il-pavaljun tal-bellus inġab mill-Italja permezz tas-Sur Ġorġ Zammit, Malti u r-rakkmu bid-deheb sar mill-aħwa Pizzuto Maltin. Dan ġie inawgurat fis-sena 1970 u hekk ix-xbieha ta’ Marija Assunta ġiet imżejna b’din l-opra sabiħa. ‘Il quddiem ġie anke mġedded il-bankun u anke rrestawrata n-niċċa fejn tinżamm b’għożża kbira matul is-sena kollha.

Uffiċċju Parrokkjali ġdid
L-Arċipriet kellu l-ħolma li jara t-tempju mżejjen b’damask ġdid. Il-ftit damask li kien hemm kien adattat għall-Knisja antika imma mhux għall-ġdida. Għalhekk wara li sar il-pavaljun għall-istatwa ta’ Santa Marija, beda jaħseb biex issir din l-opra tad-damask. Ġie nkarigat ukoll Mons. Mikelanġ Apap biex jieħu ħsieb. Inġieb id-drapp u bil-għajnuna ta’ ħafna benefatturi, fi żmien sentejn sar id-damask kollu barra dak tan-navi. Ġie mbierek u inawgurat mill-Isqof Cauchi f’Awwissu 1972.

Wara li saru dawn l-opri l-Arċipriet beda jaħseb sabiex il-parroċċa jkollha uffiċċju parrokkjali sabiex minnu ssir l-amministrazzjoni kollha tal-parroċċa u jinġabru fih ir-reġistri u l-kotba kollha tal-parroċċa u l-arkivju parrokkjali. Għalhekk l-Arċipriet inkariga lil Ġużepp Żammit sabiex jieħu ħsieb il-bini u fi ftit żmien dan l-uffiċċju nbena ħdejn id-dar parrokkjali, parti mill-mandra li kien hemm mad-dar. Dan ukoll ġie inawgurat u mbierek mill- Isqof Nikol Cauchi fl-aħħar tas-sena 1974. Hekk dan l-uffiċċju beda jkun ta’ servizz għal kull min kien ikun irid ikellem lill-Arċipriet f’ħinijiet fissi mal-ġurnata.


Waħda mix-xewqat li l-Arċipriet Luigi Vella kellu, kienet li jara x-xbieha ta’ Marija Assunta, Titular tal-Parroċċa, jkun inkurunat solennement skont ir-riti liturġiċi. Dan il-kwadru, xogħol tas-saċerdot Dun Franġisk De Dominicis, sar fi żmien l-ewwel kappillan Dun Franġisk Vella, meta tkabbret il-knisja u jurina l-inkurunazzjoni tal-Madonna fis-sema mit-Trinita`. Kemm-il darba konna nitħaddtu u ngħidu kemm kien jixraq li din ix-xbieha tiġi nkurunata b’kuruna tad-deheb u bi stellarju ta’ tnax-il kewkba. Kienet qed toqrob is-sena 1975, sena mqaddsa li fiha titfakkar id-domma tat-tlugħ fis-sema bir-ruħ u bilġisem, għeluq il-25 sena minn meta l-Immortali Papa Piju XII iddefinixxa din id-domma ta’ fidi. Għalhekk jiena u ħija morna fejn l-Isqof Nikol Cauchi u urejnieh ix-xewqa tagħna f’isem il-komunita` parrokkjali. L-Isqof Cauchi qalilna li Hu ma jsib ebda oġġezzjoni jew diffikulta`, iżda qalilna li ser issir l-inkurunazzjoni tax-xbieha tal-Assunta fil-Knisja Katidrali. Issuġġerielna li nsibu xi okkażjoni oħra ‘l quddiem u din ix-xewqa qaddisa tkun tista’ ssir realta`. Ilqajna bil-ferħ dak li qalilna l-Isqof. Dejjem hekk għandu jkun. Ilkelma tal-Isqof mhux biss għandna nilqgħuha imma ngħożżuha.

Il-mixja lejn l-Inkurunazzjoni
Din is-sena 1975 waslet. L-Arċipriet Vella ried li din is-sena tkun tassew sena li fiha nfakkru l-ġrajja glorjuża tad-domma ta’ fidi tal-Assunzjoni tal-Verġni Mqaddsa Marija. F’din is-sena l-festa ta’ Santa Marija taż-Żebbuġ kienet festa wisq ikbar u aqwa minn tas-snin ta’ qabel. Saru festi kbar u ġew mistiedna diversi parroċċi u personalitajiet distinti biex jieħdu sehem. L-Arċipriet organizza festi li bihom ingħataw ġieħ u qima kbira lill-Verġni Assunta.

Intant ix-xewqa tal-Arċipriet Vella li ssir l-Inkurunazzjoni tax-xbieha tal- Madonna baqgħet ħajja fih. Meta kienet qed toqrob is-sena 1980, l-Arċipriet ħa l-okkażjoni u mill-ġdid ressaq it-talba tiegħu lill-Isqof Cauchi. Konna kkalkulajna li l-Kwadru titulari kien jagħlaq 270 sena minn meta tpitter mill-imsemmi Dun Franġisk De Dominicis. Is-sena 1980 kienet ukoll sena li tfakkar għeluq it-30 sena tad-Domma tal-Assunta. Allura Mons. Isqof meta ra x-xewqa kbira li kellu l-Arċipriet kif ukoll li l-Poplu tal-Parroċċa ta l-kumpens tiegħu, ġie deċiż li l-funzjoni solenni ssir f’Awwissu, ġimgħa qabel il-festa titulari. L-Arċipriet ferħan għal din id-deċiżjoni ħabbar lill-poplu Żebbuġi fil-festa tal-Immakulata Kunċizzjoni tas-sena 1979 u minn dakinhar bdew il-preparazzjonijiet għal din il-ġrajja kbira u storika. Sar ħafna tagħlim permezz ta’ laqgħat għal kull kategorija. Kuljum kien isir it-talb biex din l-okkażjoni tkun ta’ ġid kbir u qawmien spiritwali għall-poplu kollu u biex iktar nersqu f’riġlejn il-Verġni Mqaddsa Marija, ħalli b’fiduċja kbira nitolbuha tbierek kull inizjattiva li tkun ta’ ġid għal kulħadd. Wasal il-jum solenni tat-18 t’Awwissu, 1980 u f’dan il-jum ta’ ferħ l-Isqof Cauchi inkuruna solennement fil-pjazza lix-xbieha tal-Madonna bis-sehem ta’ diversi isqfijiet u saċerdoti. Żgur li dan il-jum kien ta’ ferħ kbir għall-Arċipriet Vella, għax hekk ra sseħħ ix-xewqa kbira tiegħu li tkompli tkabbar ilfesta u kellna x-xorti li naraw fostna lill-Eminenza Tiegħu l-Kardinal Marjoloġiku Mario Lungo Ciappi O.P., li kompla mexxa l-funzjonijiet solenni b’tant ferħ u entużjażmu talpoplu.

Xogħlijiet ta’ rħam fil-Parroċċa
Il-ħidma tal-Arċipriet ma waqfitx hemm. Kien f’din is-sena tal-Inkurunazzjoni li l-Arċipriet Vella wera li jixtieq li l-artal mejda ma jibqax aktar artal proviżorju imma jsir artal tal-irħam fiss, kif titlob il-liturġija fir-Riforma ta’ wara l-Konċilju Vatikan II. Il-laqgħat tal-presbiterium waqt id-diskussjoni dwar dan is-suġġett issemma’ l-alabastru li fl-istorja tal-parroċċa jingħad li kien jeżisti f’xi għelieqi fl-inħawi tas-Sagħtrija. L-Arċipriet Vella ħa l-okkażjoni bla telf ta’ żmien u malajr ikkuntattja lil Salvu Cefai, bniedem li kellu mħabba kbira lejn il-Knisja u lil dan qallu jekk kienx irid li nfittxu fl-għelieqi tiegħu, jekk hemmx tassew dan il-materjal u jekk jistax isir l-artal mejda. Salvu flimkien ma’ martu Katerina, mhux biss taw il-kunsens tagħhom biex jaraw jinstabx dan il-materjal iżda qal li hu ċert li hemm xi blata kif kienu jgħidulu l-antenati tiegħu u għalhekk feraħ ħafna u qal lill-Arċipriet sabiex malli jrid hu, jagħti bidu għal din il-ħidma li kellha tkun suċċess.

L-Arċipriet ferħan b’din id-deċiżjoni malajr sab lil min jista’ jibda dan ix-xogħol, jiġifieri lil Ċensu Saliba, bniedem li l-Arċipriet kellu fiduċja kbira fih. Dan mgħejjun minn volontiera, fosthom Salvu u wliedu, beda din il-ħidma. Kien sewwa sew qrib il-festi speċjali li kienu qed isiru tal-inkurunazzjoni meta nstab dan l-alabastru. Skont il-marmista artist Ronald Pisani dan kien irħam oniċe sabiħ. Beda jidher fil-wiċċ u dan kien jindika li kien hemm blata kbira. L-Arċipriet infurmat b’dan kollu beda jara lil min kien ser jinkariga ħalli jkun jista’ jsir ix-xogħol tal-altar. Żgur li l-Providenza t’Alla, mal-Verġni Mqaddsa Marija kienu ta’ għajnuna kbira f’din il-ħidma li ma kinitx xi ħaġa ħafifa. Il-bniedem providenzjali għal dan ix-xogħol kellu jkun is- Sur Ronald Pisani minn tas-Sliema, Malta. L-ewwel darba li rajnieh fostna kien meta konna nħejju għall-festi li kienu resqin, il-festi tal-inkurunazzjoni. L-ewwel ħaġa li għamel kien li qata’ parti żgħira mill-blata biex jara xi kwalita` ta’ rħam hu u jekk jistax jinħadem. Malajr qalilna li hija blata ta irħam tassew li jispera li jkun tajjeb u sabiħ u li minnu tista’ ssir opra li kellna x-xewqa li nagħmlu. Malli għaddiet il-festa, din il-blata, għalkemm b’ħafna diffikultajiet ġiet meħuda lejn Malta u s-Sur Ronald Pisani beda x-xogħol biex isir l-artal fuq disinn tiegħu stess.

L-altar tlesta f’Mejju tas-sena 1981 u fl-24 ta’ Ġunju, dan l-altar fost ilferħ tal-Arċipriet flimkien mal-poplu kollu, ġie kkonsagrat solennement mill-Isqof Cauchi. Din kienet okkażjoni oħra ta’ ferħ kbir għall- Arċipriet Vella, kif ukoll għal Salvu Cefai, benefattur kbir u l-familjari tiegħu. Ħolma oħra tal-Arċipriet issa ġiet imwettqa. Żgur li l-Madonna riedet turi rikonoxximent tagħha lejn l-Arċipriet u l-poplu kollu għal dawk il-festi kbar li saru, biex permezz tagħhom il-poplu juri l-għaqda intima tiegħu ma’ din l-Omm qaddisa, Sultana tas-sema u tal-art. L-artal huwa ċ-ċentru ewlieni għaliex fuqu kuljum jiġi mġedded is-sagrfiċċju tal-Imgħallem Divin, il-Feddej tagħna Sidna Ġesu’ Kristu.

Aktar opri fis-Santwarju tal- Madonna
L-Arċipriet ried ikompli l-ħidma tiegħu u b’tama kbira li l-Providenza t’Alla ma tieqaf qatt tagħtina kulma neħtieġu, issa ried li jekk ikollna aktar materjal, ikomplu jsiru iktar opri f’dan is-santwarju tal- Verġni Mqaddsa Marija Assunta Inkurunata. Is-sena ta’ wara, fl- 1982, sar il-fonti mill-istess irħam, fonti li tqiegħed ħdejn il-presbiterju biex il-funzjoni tal-Magħmudjia ssir skont ir-Riforma Liturġika, quddiem l-Artal. Sena wara, fl-1983, saru żewġt iħwat għall-ilma mbierek mal-pilastri ħdejn il-bieb prinċipali tal-Knisja. Matul is-sena 1984 ġiet irrestawrata n-niċċa għall-istatwa ta’ Santa Marija. Inxtara ġeneratur biex meta d-dawl elettriku jinqata’, allura l-Knisja tkun tista’ tiddawwal bid-dawl permezz tiegħu.

L-Irħam ‘Oniċe’ taż-Żebbuġ t’Għawdex
Fis-sena 1985, sar l-ambone tal-irħam, dejjem permezz tas-Sur Ronald Pisani fuq disinn tiegħu innifsu. L-Arċipriet qatt ma kien jaqta’ qalbu għaliex dejjem kien isib il-poplu jgħinu f’dawn l-opri li kien jagħmel. F’din is-sena ukoll l-Arċipriet ried iżejjen l-istatwa ta’ Santa Marija, bil-bankun sabiħ tal-kewkba maħdum minn Ġużeppi Mallia u ibnu Toni. Saru ukoll iż-żewġ antiporti ġodda għaż-żewġ bibien tal-ġenb, maħduma mill-istess Ġużeppi.

Waslet is-sena 1986 u din kienet anniversarju t’għeluq il-250 sena mill-konsagrazzjoni tal- Knisja. L-Arċipriet ried li jsiru festi speċjali biex jitfakkar kif xieraq dan l-anniversarju. Fis-sena 1987 l-Arċipriet ried li ssir tifkira xierqa f’għeluq il-50 sena mill-mewt tal-kompajżan tagħna l-Qaddej t’Alla Fra Baskal, Kapuċċin Żebbuġi. B’tifkira ta’ dan l-anniversarju, twaħħlet irħama mal-Knisja.

Minn din is-sena ‘l quddiem, bdejna naraw l-opra tal-irħam mal-pilastri kollha tal-Knisja. L-Arċipriet b’kuraġġ kbir talab lil Salvu Cefai jekk iridx inkomplu naraw jekk hemmx iżjed irħam. Salvu bil-qalb kollha aċċetta kulma ried l-Arċipriet u għalhekk reġa’ beda x-xogħol firraba’ ta’ Salvu. Għall-grazzja t’Alla x-xogħol kien suċċess u nstab ilmaterjal neċessarju biex il-Knisja tinkesa b’dan l-irħam. Hekk tintlibes b’libsa li titgawda s-sena kollha. Kien meħtieġ issa li jinstabu l-benefatturi u rnexxielu jsib Żebbuġin ġenerużi li jħobbu lill-Knisja u li bi flushom setgħet issir din l-opra hekk kbira. Wara li nksiet il-korsija kollha b’dan l-irħam Żebbuġi, imbagħad saru s-siġġijiet tal-Kor, is-siġġu taċ-ċelebrant prinċipali fuq il-presbiterju, li anke seta’ jitqiegħed mat-tron tal-Isqof fil-festa titulari u żewġ banketti madwar is-sedja.

Wara dan kollu, li sar minn benefatturi ġenerużi, fl-aħħar ukoll saru l-erba’ konfessjonarji fejn jiġi ċċelebrat is-sagrament tal-Qrar. L-Arċipriet Vella promotur ewlieni ta’ din l-opra grandjuża tal-irħam kien wisq ferħan u sodisfatt li kellu jħalli dan il-wirt sabiħ frott tal-istess parroċċa Żebbuġija. Barra dan, l-Arċipriet ukoll ried li jsiru żewġ monumenti, wieħed lill-ewwel kappillan tal-parroċċa Dun Franġisk Vella li beda jibni l-parroċċa iktar minn 300 sena ilu u li ħalla ġidu lill-parroċċa. Dan il-monument tqiegħed fil-kappella tal-Immakulata Kunċizzjoni u li fih fdalijiet tal-għadam tiegħu, li b’xorti kbira kienu kkonservati f’kaxxa żgħira. Dan kien ġie inawgurat fil-festi triċentinarji. L-Arċipriet ried ukoll li jsir monument li jfakkar lill benefattur Salvu Cefai li kien tant ġeneruż li mar jagħti dan l-irħam kollu lill-Knisja li tant kien iħobb. Dan il-monument sar fil-Kappella ta’ San Fortunatu li hu kellu ukoll mħabba u devozzjoni kbira lejh. Il-Monument tbierek mill-Isqof Nikol Cauchi f’għeluq is-sena tal-mewt. Fuq lapida ma’ dan il-monument huma ukoll imfakkra l-benefatturi kollha li permezz tagħhom saret din l-opra kbira tal-irħam.

Tliet Mitt Sena Parroċċa
Okkażjoni ta’ ferħ kbir għall-Arċipriet kienu l-festi li hu organizza flimkien ma’ kumitat magħżul biex jiġi mfakkar għeluq it-300 sena talparroċċa fl-1988. Kważi għal matul sena sħiħa saru diversi funzjonijiet li l-qofol tagħhom intlaħaq filfesta titulari f’Awwissu, 1988. Għal din l-okkażjoni l-Arċipriet stieden lill-parroċċi kollha biex jieħdu sehem u jorganizzaw pellegrinaġġ u l-Arċiprieti u l-Kappillani kollha offrew is-sehem tagħhom. Mons. Isqof Cauchi mexxa diversi funzjonijiet matul din is-sena triċentinarja.

L-Arċipriet Vella ħadem bis-sħiħ biex isebbaħ is-santwarju għażiż ta’ Marija, iżda dejjem stinka kemm felaħ biex il-ħidma pastorali fil-komunita` parrokkjali titwettaq skont in-normi u d-duttrini tal- Knisja u tad-djoċesi. Ħadem id f’id mal-isqof u kien jinfurmah b’dak kollu li jsir fil-parroċċa. Sar ħafna tibdil u tiġdid biex it-tagħlim tal- Konċilju Vatikan ikun imwettaq. L-Arċipriet dejjem għamel kulma seta’ sabiex jimxi mat-tagħlim tal- Knisja mġedded u aġġornat matul iż-żmien.

L-MSSP fiż-Żebbuġ
L-Arċipriet laqa’ bil-ferħ fil-parroċċa lill-komunita` reliġjuża tal-patrijiet tas-Soċjeta` Missjunarja ta’ San Pawl. Kien fil-bidu tas-snin 70 meta s-Superjur Ġenerali tas-Soċjeta` l-mibki Fr. Stanley Tomlin MSSP, ġie fejn l-Arċipriet biex jara jekk jistax jagħti bidu għall-bini tad-Dar Stella Maris u hekk is-Soċjeta` tkun tista’ tibda taħdem anke fil-parroċċa. L-Arċipriet mhux biss laqa’ bil-ferħ dak li xtaq Fr. Tomlin iżda wegħdu kull għajnuna, kemm minnu kif ukoll mill-Komunita` Parrokkjali tażŻebbuġ. Malajr inbeda x-xogħol. Is-soċjeta` lestiet id-Dar Stella Maris. Bdiet il-ħidma tagħha bil-kooperazzjoni sħiħa tal-Arċipriet u għadha sal-lum. J’Alla ‘l quddiem tibqa’ taħdem mhux biss għall-parroċċa iżda anke għad-djoċesi u għall-Knisja Universali. Nistgħu ngħidu li l-ħidma tas-Soċjeta` tat il-frott, għaliex erba’ saċerdoti fi ħdan is-Soċjeta` MSSP huma ulied din il-parroċċa li qegħdin jaħdmu fi ħdan il-Knisja Universali.

Is-Soċjeta` Mużewmina fil-Parroċċa
L-Arċipriet Vella ukoll laqa’ fil-parroċċa s-Soċjeta` tal-M.U.S.E.U.M. Is-Superjuri ta’ din is-soċjeta` ukoll urew ix-xewqa lill-Arċipriet li jibdew jagħtu s-sehem tagħhom fil-ħidma pastorali tal-parroċċa. L-Arċipriet ukoll bil-ferħ laqagħhom u wiegħed il-kooperazzjoni u l-ħidma tiegħu sabiex din ix-xewqa ssir realta`. Għall-aħħar tas-snin 80, persuna mill-parroċċa, Kostanza (Zanza) Galea offriet parti mid-dar tagħha biex din is-soċjeta` tkun tista’ tibda l-ħidma tagħha fil-parroċċa. L-Arċipriet ħa pjaċir u fit-8 ta’ Mejju 1989 bierek l-ewwel laqgħa li s-superjur tal-M.U.S.E.U.M. għamel għal żgħażagħ u tfal. Hekk bdiet il-ħidma Mużewina, li sal-lum għadha magħna u nisperaw li tkompli. Is-soċjeta` rnexxielha tibni dar sabiħa fi Triq il-Madonna taċ-Ċiċri, bil-għajnuna kontinwa tal-Komunita` Parrokkjali b’tant benefatturi ġenerużi Żebbuġin.

Orkestra għall-Parroċċa
L-Arċipriet kellu mħabba kbira u għożża lejn l-Orkestra tal-parroċċa li l-fundatur tagħha kien Toni Mallia, sagristan għal iktar minn 50 sena fi ħdan il-knisja u l-parroċċa. L-Arċipriet kien jammira l-ħidma mingħajr interessi personali tiegħu. Kien jitgħallem il-mużika u jagħti s-sehem tiegħu fil-funzjonijiet liturġiċi li jsiru matul is-sena. Meta Toni Mallia wasal fi tmiem ħajtu, l-orkestra għaddiet f’idejn ibnu Ġużeppi u dan ukoll ħadem kemm seta’ biex din tibqa’ tagħti s-sehem tagħha. Ġieli kienet fi kriżi u fi żminijiet diffiċli għaliha. Iżda l-Arċipriet Vella kien għamel minn kollox biex l-orkestra tibqa’ tagħti sehemha u bil-kuraġġ tiegħu nistgħu ngħidu li baqgħet ħajja. L-Arċipriet kien jieħu pjaċir meta l-funzjonijiet kienu jkunu animati u msebbħin biha. Kien ukoll waqqaf il-Kor Santa Marija biex dan ikun ta’ għajnuna kbira għaċ-ċelebrazzjonijiet liturġiċi.

It-tnissil tal-Banda ‘Santa Marija’
L-Arċipriet ukoll kellu xewqa kbira li l-parroċċa jkollha l-banda tagħha sabiex tgħin fl-organizzazzjonijiet tal-festa titulari u okkażjonijiet oħra. Kemm-il darba pprova sabiex titwaqqaf soċjeta` filarmonika. Iżda dejjem sab ostakli u oġġezzjonijiet. Kellu jkun fl-aħħar sentejn tal-parrokat tiegħu li anke b’ħidmietu twaqqaf kumitat għal dan il-għan u fl-1995 dan beda l-ħidma intensa tiegħu sabiex jekk isib il-kooperazzjoni titwaqqaf il-banda. L-Arċipriet ħeġġeġ lill-Kumitat u wiegħed kull għajnuna sabiex jaħdem u b’kuraġġ titwaqqaf malajr banda u l-parroċċa jkollha l-unur li għandha soċjeta` li tieħu ħsieb il-festi prinċipali. L-Arċipriet qiegħed jara li x-xewqa tiegħu sseħħ. Il-Banda twaqqfet u llum irnexxielha tibni każin sabiħ u maestuż. Malli titfaċċa fir-raħal, l-ewwel li tara huwa dan il-każin li nfetaħ uffiċjalment u tbierek f’Awwissu li għadda 2013. Tassew feraħ meta ra dan il-monument jibda l-ħidma tiegħu. Il-Każin huwa l-bejta tas-soċjeta` filarmonika li tiġbor fiha tant żgħażagħ li jridu jitgħallmu u jkunu bandisti li jagħmlu isem lill-parroċċa tagħna. Dawn iż-żgħażagħ jingħaqdu flimkien għalenija u flistess ħin jitgħallmu jkunu tassew ħaddiema fi ħdan il-komunita` li dejjem kellha għal qalbha l-imħabba u l-għożża lejn Alla u l-Verġni Marija Assunta Inkurunata.

Ħidmiet fiċ-Ċentru Parrokkjali
L-Arċipriet Vella kellu wisq għal qalbu l-attivitajiet soċjali, kulturali, rikreattivi u teatrali. Kemm attivitajiet saru fuq il-palk taċ-ċentru parrokkjali u lill-Arċipriet kont tarah dejjem hemm jgħin kemm jista’ jkun sabiex dawn jirnexxu u jħallu ħafna frott u fuq kollox isir it-tagħlim. Wasalna saħansitra sabiex b’tant ħidma u stinkar isir id-dramm tal-Passjoni ta’ Ġesu’ Kristu u tant drammi oħra li kienu jkunu għall-ġid tal-komunita`. Kemm attivitajiet bil-ħidma tal-Arċipriet kienu jsiru għaż-żgħażagħ u laqgħat rikreattivi għat-tfal. Ta’ kull sena fil-Milied kien jaħseb minn kmieni biex it-tfal kollha tal-parroċċa jagħtihom xi grotta tal-Bambin jew xi tifkira sabiħa li jkollha x’taqsam mat-twelid ta’ Ġesu’.

Tim tal-Futbol
Meta xi żgħażagħ kkuntattjaw lill-Arċipriet Vella u xtaqu li jwaqqfu tim tal-futbol, l-Arċipriet ukoll ferħilhom u offrielhom li meta jkollhom bżonn jinqdew biċ-ċentru parrokkjali, anke għal xi attivitajiet ta’ fund raising. L-Arċipriet kien jilqa’ lil kulħadd b’idejh miftuħa, basta dak li jkun irid jaħdem għall-ġid tal-parroċċa u tal-komunita`. Anke dawk li kienu jħobbu l-armar tal-festa kienu jikkooperaw u kien jgħinhom u jipprova dejjem iżid u jżejjen ittoroq tal-parroċċa għall-okkażjoni tal-festa. Anke lil dawk id-dilettanti tal-logħob tan-nar, kemm kien iwissihom sabiex joqogħdu attenti ħalli kollox imur tajjeb. L-Arċipriet kellu l-esperjenzi koroh tal-inċident li diżgrazzjatament seħħew fil-parroċċa u nafu kemm kellu jbati u jgħaddi minn mumenti diffiċli. Għalhekk dejjem kien jipprova jagħti pariri siewja lil kull min kien jindaħal għal dan ix-xogħol tant delikat.

L-Arċipriet kien jikkoopera ma’ kulħadd u jgħin f’kulma jsir għall-ġid tal-parroċċa. L-Arċipriet Vella għamel kulma seta’ biex il- Komunita` Parrokkjali jkollha dak kollu li hu neċessarju fil-mixja ta’ fidi lejn il-glorja dejjiema. Kemm laqgħat kien jagħmel mal-Presbiterium Parrokkjali, mal-Kunsill Parrokkjali sabiex flimkien jiġu organizzati attivitajiet diversi u ssir ħidma ta’ fejda għall-ġid tal-poplu u biex ix-xogħol pastorali jkun jista’ jsir ma’ kull kategorija tal-komunita`.

Tmiem il-Parrokkat u Riżenja
L-Arċipriet baqa’ sal-aħħar sa meta wasal iż-żmien li tintemm il-ħidma pastorali tiegħu bħala ragħaj spiritwali tal-parroċċa. Is-sena 1996, kellha tkun l-aħħar sena tat-tmexxija tal-parroċċa li fiha l-Arċipriet talab ir-riżenja lill-Isqof Nikol Ġ. Cauchi minħabba raġunijiet personali, fosthom dik tas-saħħa fiżika, li kienet qed tagħfas fuqu. Meta għaddiet il-festa titulari ta’ Santa Marija, Mons. Isqof aċċetta r-riżenja tiegħu u għażel lis-suċċessur tiegħu saċerdot mill-parroċċa stess, il-Kan. Dun Noel Saliba. L-Arċipriet Vella dam jieħu ħsieb il-parroċċa sakemm is-suċċessur tiegħu ħa l-pussess fid-29 ta’ Settembru. Mons. Isqof, sabiex juri r-rikonoxximent u l-apprezzament tiegħu lejn il-ħidma twila tiegħu fil-parroċċa taż-Żebbuġ, għażel lill-Arċipriet Vella bħala Monsinjur Onorarju tal-Knisja Katidrali, kif ukoll Arċipriet Emeritus tal-istess parroċċa taż-Żebbuġ.

Ħidma pastorali fil-Fontana
L-Arċipriet flimkien mal-familja tiegħu kompla l-ħidma tiegħu saċerdotali fil-parroċċa tal-Qalb ta’ Ġesu’ fil-Fontana. Hemm għal dawn l-aħħar sbatax-il sena u nofs kompla jagħti s-servizz tiegħu kważi sal-aħħar ta’ ħajtu. Kien jgħin mill-aħjar li jista’ skont kemm saħħtu tippermettilu u kien jgħin lill-Kappillan li fis-sena 1996 kien il- Kan. Dun Ġorġ Bezzina. Dan laqa’ bil-ferħ u b’qalb kbira lilu, lil ħuħ li qiegħed jikteb u lin-neputi tiegħu u mal-Komunita` Parrokkjali għamel festa kbira ta’ merħba. Wara dan il-kappillan ġie fostna l-Kan. Dun Lino Vella, l-Amministratur Parrokkjali l-Kan. Dun Alex Refalo, il-Kappillan Kanonku Dun Joseph Bajada u issa l-Kanonku Dun John Muscat li lkoll f’għaqda sħiħa wettaq u għen kemm seta’ fil-ħidma tal-parroċċa sal-aħħar.

Għalkemm il-ħidma tal-Arċipriet Vella fiż-Żebbuġ waslet fit-tmiem tagħha, kellu x-xewqa li jibqa’ jagħti xi servizz lill-parroċċa. Għalhekk bi ftehim mas-suċċessur tiegħu l-Kan. Dun Noel Saliba, l-Arċipriet wegħdu li jibqa’ jitla’ ż-Żebbuġ kull nhar ta’ Ġimgħa filgħodu għall-Qrar. Dan baqa’ jagħmlu sakemm issaħħa ppermettietlu u ħafna drabi kien jagħmel sagrifiċċju kbir. Barra dan, hu kien jipprova jieħu sehem f’diversi festi fosthom l-festa titulari u festi u ċelebrazzjonijiet oħra, funerali u spiss kien jieħu sehem fil-Quddiesa li ssir kull ġimgħa fiċ-ċimiterju. B’dan kollu naraw kemm tassew il-qalb tiegħu baqgħet marbuta mal-parroċċa li tant ħadem għaliha u mal-poplu li tant kien iħobb. L-imħabba tal-poplu taż-Żebbuġ intweriet fl-okkażjoni tal-funeral tiegħu li kellu jsir f’din il-parroċċa. Il-poplu allavolja fil-maltemp u fil-ksieħ li kien, ħareġ bi ħġaru biex jagħti tislima minn qalbu u jurih l-imħabba tiegħu avolja għaddew is-snin mindu kien spiċċa minn Arċipriet. Hu kien maħbub u rrispettat mill-poplu kollu, kemm f’ħajtu kif ukoll f’mewtu.

Ġieħ iż-Żebbuġ
Jixraq ukoll li nżidu, li l-Kunsill Lokali taż-Żebbuġ ried li l-Ewwel Persunaġġ li jiġi onorat b’ġieħ iż-Żebbuġ ikun l-Arċipriet Vella u anke s-sena li għaddiet reġa’ wera r-rikonoxximent tiegħu lejh billi tah it-tifkira tat-325 sena tal-parroċċa, tal-150 sena talistatwa ta’ Santa Marija u t’għeluq il-50 sena mill-Arċipretura.

Ngħidu ukoll li l-Banda Santa Marija tal-Parroċċa ħatret l-ewwel president onorarju lill-Arċipriet Luigi Vella u f’Awwissu li għadda filfesti li saru fil-ftuħ uffiċjali u tberik tal-Każin tal-Banda, ingħata Ġieħ il-Banda flimkien mal-Arċipriet attwali l-Kan. Dun Reuben Micallef u l-Kan. Dun Noel Saliba. Dan kollu juri kemm it-tifkira tal-Arċipriet Vella baqgħet sħiħa u qawwija u r-rabta tiegħu maż-Żebbuġ ma nħallet qatt sal-mewt tiegħu. Issa l-fdalijiet tiegħu jinsabu fil-qabar taċ-ċimiterju tal-parroċċa flimkien mal-familjari tiegħu.

Fl-aħħarnett inżidu ukoll li filparroċċa tal-Fontana l-Arċipriet Vella kien ukoll maħbub u rispettat. Il- Kunsill Lokali tal-parroċċa ried iżejjen lil Mons. Vella b’Ġieħ il-Fontana għax kien qed jara kemm kien jagħti sehmu kollu kif jista’ fil-ħidma tal-parroċċa. Il-ħajja tal-Arċipriet Vella kienet eżempju għalina lkoll sabiex dejjem u kemm nistgħu nagħtu s-sehem kollu tagħna fil-ħidmiet li l-Mulej jagħżlilna biex inwettqu tul ħajjitna, li nkunu sodi u ġenwini fil-fehmiet kollha ħalli ma nħallu lil ħadd ifixkilna fil-qadi ta’ dmirijietna.

Issa Mons. Luigi Vella m’għadux magħna, il-Mulej sejjaħlu għal ħajja li ma tintemm qatt li nisperaw tkun ħajja wisq isbaħ fid-dar tal- Missier tas-sema. Imma nafu mill-esperjenza tagħna li aħna bnedmin dgħajfa u faċilment nonqsu minn dmirijietna u ma nwettqux sewwa dak li għandna nagħmlu. Għalhekk hu dmir tagħna li nitolbu ħafna għal dawk kollha li jħalluna. Għalkemm ma narawhomx iktar b’għajnejna, narawhom bil-fidi tagħna u t-tama kbira f’Alla li dawn ħutna jitnaddfu u jinħelsu minn kull tebgħa u jsiru denji li jibdew it-tgawdija ta’ dejjem fil-glorja mal-qaddisin tal-Ġenna.

Mulej agħti l-Mistrieħ ta’ Dejjem lil Mons. Luigi Vella u lil Ħutna Mejtin Kollha
Daħħalhom fid-Dar Tiegħek il-Ġenna

Dan l-artiklu deher fir-Rivista 'L-Gholja taz-Zebbug' 2014
 
  Previous Next  

Copyright © 2011. All Rights Reserved.
Website Administrator: Ms R. Cini